زمینه و هدف: همگام با روند تغییر پارادیم در حوزهی اطلاعیابی از رویکرد نظاممدار به کاربرمدار طراحی نظامهایی برای پیشبرد اهداف اطلاعیابی ضروری به نظر میرسد. موفقیت این حوزه مستلزم تعامل متقابل کاربران با نظام و ایجاد رابطه بین اطلاعیابی و بازیابی اطلاعات است. با ورود فناوریهای جدید به حوزهی اطلاعیابی مدلهایی ابداع شدند که روند جستجوی اطلاعات را به عنوان فعالیتی پویا ارائه میدهند و چگونگی رفع نیاز اطلاعاتی کاربر را توصیف میکنند. پژوهش حاضر، با هدف بررسی فرآیند جستجوی اطلاعات دانشجویان مقطع کارشناسی دانشکده مهندسی علوم آبِ دانشگاه شهید چمران در اینترنت و مقایسهی رفتاراطلاعیابی آنها با مدل "فرآیند جستجوی اطلاعات" کولثاو صورت گرفت.
روش پژوهش: نوع پژوهش حاضرکاربردی و روش پژوهش، پیمایشی توصیفی بودهاست . جامعه آماری این تحقیق شامل دانشجویان کارشناسی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران به تعداد 204 نفر بوده که با استفاده از نمونهگیری تصادفی، تعداد نمونهها 102 نفر (51 نفر از دانشجویان سال اول و 51 نفر از دانشجویان سال آخر) تعیین و پرسشنامهها میان آنها توزیع گردید.
یافته ها: تحلیل دادهها نشان داد که از میان مراحل مدل کولثاو، دو مرحله "شروع " و "انتخاب"، توسط دانشجویان ورودی سال اول و آخر نادیده گرفته شدهاند و چهار مرحلهی "کاوش"، "فرمول بندی"، " گردآوری" و "ارائه" در اولویت استفاده اعضاء نمونه قرار داشته و مراحل " کاوش" و "گردآوری"، بهترین مراحلی است که کتابداران میتوانند در فرایند جستجو مداخله نمایند. همچنین تحلیل داده ها آشکار کرد که دانشجویان از "پایگاههایاطلاعاتی"، موتورکاوش و راهنمای موضوعی به یک اندازه استفاده میکنند و همچنین از دو ابزار جستجو نظیر" عنوان" و "عملگر NOT"، نسبت به سایر ابزارهای جستجو، استفاده بیشتری به عمل می آورند.
نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که الگوی مورد استفاده دانشجویان، برخلاف تعداد و ترتیب مدل کولثاو، از یک فرایند 4 مرحلهای تشکیل شده است. در نهایت با استناد به نتایج تحقیق حاصل از مقایسهی دو گروه نمونه، الگوی جدید جستجوی اینترنتی دانشجویان، شناسایی و پیشنهاد گردید.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |